Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Matching Word Forms

ասա → ասա (noun)
ասա → ասել

Matching Lexemes

 Dictionary
ասութիւն գոյական Խօսք, բառ, ասացուածք:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 39։


⨀old word ԱՍԱՆ
գոյական


ԱՍԵԼ ասացի, ասա՛, նաև՝ ասեցի, ասի
ներգործական բայ
    1. Միտքը արտայայտել խօսքերով (կամ գրով)։
‣ Ես ինչ որ գիտէի այս մասին՝ ասացի։
‣ Ասա՛, մի՛ վախենար։
‣ Տեսէ՛ք, ի՛նչ է ասում նա իւր նամակում։

    2. Պատմել։
‣ Մի հեքիաթ ասա, լսենք։
‣ Ասեմ թէ ի՛նչպէս եղաւ։
‣ Դասը լաւ չասաց։

    3. Արտասանել բարձր ձայնով։
‣ Մի գեղեցիկ ճառ ասաց։

    4. Անուանել, կոչել, անուն դնել։
‣ Այս պտղին դուք ի՞նչ էք ասում։
‣ Դրան ասում են մահանայ։

    5. Հրամայել, պատուէր տալ։
‣ Քեզ ասում եմ մի՛ գնար։
‣ Չասացի՞ թէ մի՛ գնար։
‣ Ինչ որ ասացիր՝ կատարեցի։

    6. Պատասխանել։
‣ Հարցրի, ի՞նչ արհեստ գիտես. －Կօշկակար եմ, ասաց։
‣ Փողս ուզում եմ, միշտ ասում է՝ չունիմ։

    7. Առարկել, ընդդիմութիւն ցոյց տալ խօսքով։
‣ Այդ առաջարկութեան բան չեմ ասում։
‣ Դրա դէմ էլ ասելիք չունիմ։

    8. Թելադրել, ազդել, նախազգուշացնել։
‣ Սատանան ասում է, վեր կաց, գլուխը ջարդիր։
‣ Սիրտս ասում էր, թէ այսօր մի վատ բան պիտի կատարվի։

    9. Եկեղեցու պաշտօնը կատարել։
‣ Ժամ ասել։

    10. Երգել։
‣ Երգ ասել։
‣ Տաղ ասել։
‣ Նա լաւ խաղ է ասում։

    11. «Չէ» ասել
չէզոք բայ Մերժել, բացասել։
‣ «Չէ մի ասի՛ր, մի մորմոքիր մեր սիրտը»։
‣ Չէ ասեց ու կանգնեց խօսքին։

    12. ⨀old word Ասեմ
Բացատրական խօսք, որով բացատրութիւնը կապվում է բացատրվելիք խօսքին. ուզում եմ ասել։

    13. Ասում է, Կասէ
Իբրեւ միջանկեալ՝ յիշեցուցիչ բառ գործ է ածվում՝ երբ մէկը մէջ է բերում ուրիշի խօսքերը։
‣ Հարցրի՛ր, ի՞նչ ասաց։ －Ի՞նչ պիտի ասէ. ես, ասում է, ոչ մի բանից տեղեկութիւն չունիմ, ոչ ձեր խէրն եմ ուզում, ասում է, ոչ ձեր շառը. ինձ, ասում է, հանգիստ թողէք։

    14. Ասում են
(անորոշ ենթակայով) Ասողներ կան, խօսվում է, զրոյց է պտտվում։
‣ Ասում են, այս տարի պարապմունքները շուտ են դադարելու։
‣ Ասում են, այդ սպանութիւնը պատահական չէ, այլ դիտաւորեալ։

    15. Ասած է
Աւանդված է իբրեւ պատուէր, կարգ է դրված։
‣ Ասած է՝ երկուս չափիր, մէկ կտրիր։
‣ Հնոց կամ հնուց ասած է։
‣ Ասած է՝ մի՛ շնար։

    16. Ասել է թէ կամ, Ասել կուզէ
Դրանով ուզում ես (ուզում է) ասել, նշանակում է թէ, ուրեմն։
‣ Ասել է թէ դու հրաժարվո՞ւմ ես։
‣ Ասել կուզէ՝ էլ նրանից յոյսերս կտրենք։

    17. Ասելիք
գոյական Ինչ որ պէտք է ասվի. պատմելու բան։
‣ Դեռ ասելիք ունիմ։
‣ Ասելիքս լսեցէք։

    18. Ասելու բան չէ
Անասելի, անպատմելի, աննկարագրելի է. ամօթ է ասել։
‣ Այնպիսի զարմանալի բաներ տեսայ, որ ասելու բան չէ։
‣ Ինչ պատասխանե՜ց. ասելու բան չէ որ ասեմ. (կամ ասելու բա՞ն է որ ասեմ)։

    19. Ասես, Կասես
Կարծես թէ, այնպէս է թւում թէ։
‣ Այնպէս է պարծենում, ասես (կամ կասես) մի երեւելի բան է արել։
‣ Իրար այնպէս էին նման, ասես մի խնձոր երկու կէս արած լինի։

    20. Դու մի՛ ասի
(մի անակնկալ բացատրութիւն բերելիս) Բանից դուրս է գալիս. պատճառն այն է որ…։
‣ Յանցաւորին թունդ պաշտպանում էր. դու մի՛ ասի իւր ազգականն է եղել։

ԱՍՎԵԼ ասվեցի
կրաւորական չէզոք բայ նոյն նշանակութեամբ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 257
New!
(beta)
ԳԱՒԱԶԱՆ
(Պարսկերէն-Սանսկրիտ = եզներու եւ էշերու վարիչ)

գոյական
    1. բարակ փայտ՝ ձեռքի՝ կենդանի քշելու կամ մէկուն զարնելու, կամ վրան կռթնելու, ցուպ, Տե՛ս ԲԻՐ.
    2. իշխանութեան խորհրդանիշ.
    3. Տե՛ս ԳԱՒԱԶԱՆԱԳԻՐՔ.
    4. նեցուկ.
    5. ծիածանի իւրաքանչիւր գոյնի շերտը։

Types
— Հովուական՝ հովիւի գաւազան՝ մահակ.

— արքայական՝ մական.

— կայսերական՝ գայիսոն.

— մարաջախտի՝ վարզ.

— հայրապետական՝ ասա.

— նուրբ՝ ճպոտ, ջին.

— հրանօթ լեցնելու՝ խծկան.

— հաստ՝ բիր.

— գնդամուղի՝ նոկան.

— ցորեն ծեծելու՝ թմբիչ.

— կարագ ծեծելու՝ կուպի.

— արօր մաքրելու՝ ծամակ.

— ծայրը գնդաձեւ՝ լախտ, կոպալ.

— մանկլաւիկի՝ մեծաւորի առջեւէն գացող ու ճամբայ բացողի (Թրքերէն կավաս)՝ մանկլաւ.

— կռիւի՝ ճիկռ, սակր (որ միեւնոյն ատեն սուրի տեսակ ալ է)։

— Փոքր գաւազան ՝ գաւազանիկ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 379
New!
(beta)
ՀՈՎՈՒԱԿԱՆ ԳԱՒԱԶԱՆ
գոյական եպիսկոպոսական շրջանակաձեւ գաւազան.

Types
— վարդապետինը՝ վարդապետական օձագլուխ, գաւազան.

— առաջնորդին ու կաթողիկոսին՝ ասա։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1281
New!
(beta)
ՑՈՒՊ
գոյական
    1. ձեռքի գաւազան, ձեռնափայտ.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) նեցուկ, պաշտպանութիւն.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) իշխանութիւն։

Types
— Արքայական՝ մական։

— Արօր մաքրելու՝ ծամակ:

— Բարակ՝ մանկլաւ, շփուկ:

— Բուրդ ծեծելու՝ թակ։

— Գնդամուխի (billardo)՝ ճոկան։

— Գունդ գլխով՝ լախտ:

— Եպիսկոպոսական՝ ասա:

— Լպուտի՝ թակիկ, լարծեծ։

— Խմբավարի՝ ճպոտ:

— Խմոր բանալու՝ բարակը՝ գրտնակ. (հաստը՝ լողիկ):

— Կաղի՝ անթացուպ, յենացուպ։

— Կարագ ծեծելու՝ կուպի:

— Կեռ գլխով՝ ջոբան:

— Հաստ՝ բիր:

— Հովուական՝ ցուպ, մահակ։

— Հրանօթ լեցնելու՝ խծկան։

— Հօտաղի՝ վարոց։

— Մարաջախտի՝ վարզ։

— Նուրբ՝ ճպոտ:

— Պզտիկ՝ ցպիկ:

— Վարդապետական՝ գաւազան:

— Ցորեն ծեծելու՝ թմբիչ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2337
New!
(beta)
 Usage beta 85 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Also search for "ասա" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com