Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

առաջնորդ → առաջնորդ (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case

Matching Word Forms

առաջնորդ → առաջնորդ (noun)
առաջնորդ → առաջնորդ (adjective)

Matching Lexemes

 Dictionary
առաջնորդ գոյական Ուղեցոյց, ռահվիրայ * պարագլուխ * հոգեւոր հովիւ, վիճակաւոր:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 37։


ԱՌԱՋՆՈՐԴ
գոյական
    1. ուղեցոյց։
    2. ռահվիրայ։
    3. վարիչ, մեծաւոր, գլխաւոր։
    4. մենտոր։
    5. (հոգեւոր՝) հովիւ։

Phrases
խռովութեան մը առաջնորդ
գլուխ, պարագլուխ։

աւազակախումբի առաջնորդ
աւազակապետ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 40
New!
⨀old word 1. ԱՌԱՋՆՈՐԴ
ածական Առաջին, մէկերորդ, (թուարկութեան մէջ)։

Phrases
⨀old word Երեսներորդ առաջնորդ
Երեսուն և մէկերորդ։


2. ԱՌԱՋՆՈՐԴ ի (աց)
գոյական
    1. Առջեւից գնացող, ճանապարհ ցոյց տուող։
‣ Անծանօթ տեղեր են, եթէ առանց առաջնորդի գնաք՝ կարող էք մոլորվել։
‣ Կոյրը գնում էր՝ ձեռքը դրած առաջնորդ-երեխայի ուսին։

    2. Նմանութեամբ Նա որ մի գործի՝ շարժման գլուխ է անցնում, նրան ուղղութիւն է տալիս, ղեկավար։
‣ Տրտնջողները շատ են, բայց չունին առաջնորդ։
‣ Շարժման բոլոր առաջնորդներին ձերբակալեցին։

    3. Որեւէ կազմակերպութեան՝ երկրի՝ ժողովրդի՝ դասակարգի ղեկավար՝ ներկայացուցիչ։
‣ Բախտաւոր է Սովետական երկիրը, որ Ստալինի նման առաջնորդ ունի։
‣ Բանուոր դասակարգի առաջնորդներն են՝ Մարքս, Էնգելս, Լենին, Ստալին։

    4. Առաջին դիրք ունեցող, պետ, իշխանաւոր։
‣ Ի՞նչ ես հասարակ զօրքը կոտորում, կոտորի՛ր նրա առաջնորդներին։

    5. Որեւէ կազմակերպութեան պետ՝ ներկայացուցիչ։
‣ Ազնուականութեան առաջնորդ։
‣ Ձախակողմեան կուսակցութիւնների առաջնորդները իրար մէջ համաձայնութեան եկան։

    6. (Եկեղեցական) Պետ հոգեւոր կազմակերպութեան մի որոշ թեմում. թեմի կրօնական-եկեղեցական գործերի կառավարիչ։
‣ Վրաստանի և Իմերէթի թեմի առաջնորդ էր նա այն ժամանակ։
‣ Առաջնորդը դուրս է եկել թեմը այցելութեան։

    7. Ուղեցոյց, օժանդակ ձեռնարկ մի բան սովորելու, դասագիրք։
‣ Առաջնորդ անգլիերէն լեզուի։
‣ Առաջնորդ գինեգործութեան։

⨀old meaning 8. Կնքահայր։

⨀old meaning 9. Գրքի հեղինակ, մեկնիչ։

⨀old meaning 10. Մեղուների թագուհի։
‣ «Եթէ վաճառված փեթակում առաջնորդ չլինի՝ վաճառքը ապօրինի կհամարվի և փեթակը նախկին տիրոջը կդարձնվի» (Մխիթար Գօշ)։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 244
New!
(beta)
ԱՌԱՋՆՈՐԴ
գոյական
    1. ռահվիրայ, ղեկավար, վարիչ, գլխաւոր, մենտոր, հոգեւոր հովիւ, խռովութեան մը պետը.

    2. գլուխ, պարագլուխ, ցեղապետ.

    3. առջեւէն գացող, ուղեցոյց, ճանապարհ ցոյց տուող, կարապետ։

Types
— Կարապետներուն առաջինը՝ նախակարապետ, որ Յովհաննէս Մկրտիչի համար ըսուած է։

Հակառակը՝ հետեւորդ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 188
New!
(beta)
ԳԼՈՒԽ
գոյական
    1. մարդու կամ կենդանիներու մարմնի ա՛յն մասը, որ կը պարունակէ ուղեղը՝ տեսանելիքը՝ լսելիքը՝ հոտոտելիքը եւ ճաշակելիքը՝ բացի շօշափելիքէն.

    2. գագաթ, ծայր, սկիզբ.

    3. մեծաւոր, գլխաւոր, առաջնորդ.

    4. խելք, դատողութիւն.

    5. գիրքի բաժանում.

    6. հատ (թիւ). օրինակ՝
‣ մարդ գլուխ.

    7. վերջ, վախճան։

Types
— Լերան գլուխ՝ սար, կատար, գագաթ, արտեւան.

— ցորենի՝ արմտիքի ՝ հասկ.

— խաշխաշի՝ քարուկ, կոնգոմ.

— գիրքի՝ հատուած.

— ցամաքի՝ հրուանդան.

— սիւնի՝ խոյակ.

— խումբի՝ առաջնորդ.

— բանակի՝ հրամանատար.

— հակառակորդներու՝ պարագլուխ։

Phrasal Verbs
ի գլուխ հանել
չէզոք բայ յաջողիլ, աւարտել.

ողջ գլուխը Աւետարանի տակ դնել
չէզոք բայ ինքզինքը վտանգի ենթարկել.

գլուխը չորս կողմ զարնել, գլուխը ամէն կողմ զարնել
չէզոք բայ ամէն միջոց գործածել՝ յաջողելու համար.

գլուխը առնել-երթալ
չէզոք բայ փախչիլ, անհետանալ.

գլուխը բռնել
չէզոք բայ ա) գլուխը ծանրանալ, բ) գինովնալ.

գլուխի գալ
չէզոք բայ սթափիլ.

գլուխը գուլպայ հիւսել
ներգործական բայ մէկուն մեծ վնաս նիւթել՝ պատրաստել.

գլուխը ոտքէն ծանր բերել
չէզոք բայ գլխիվայր դարձնելու սպառնալիք ընել.

գլուխը կապել
ներգործական բայ ամուսնացնել.

գլուխը լեցնել
ներգործական բայ նախապաշարել մէկը ուրիշի մը դէմ.

գայլի գլուխին Աւետարան կարդալ
չէզոք բայ ի զուր խրատել.

գլուխը ծեծել, ծունկերը ծեծել
չէզոք բայ ա) վերջին ծայր յուզուիլ. բ) յուսահատութեան մատնուիլ:

Phrases
Տաք գլուխ
ածական բարկացոտ.

գլուխ գլխի
առանձին, մտերիմ.

մսոտ գլուխ
գոյական գլաբ.

մարդու կտրած գլուխ
գոյական կառափ.

անասունի կտրած գլուխ
գոյական խալամ.

դդում գլուխ
ածական ապուշ, բթամիտ.

ամէն գլուխն ալիւրոտ՝ ջաղացպան չէ
արտաքինէն խաբուելու չէ.

գլուխը դատարկ
ածական ապուշ, անխելք.

գլուխը քերելու ժամանակ չունի
շատ զբաղած է.

գլուխս ուռեցաւ
ձանձրացայ լսելէն.

գլուխդ աղեմ որ չհոտիս
մէկու մը ըսածը չհաւնիլ.

գլուխդ ուտէ
անէծք.

գլուխիս վրայ տեղ ունիս
ա) պատրաստ եմ ուզածդ ընելու, բ) սիրով կ՚ընդունիմ քեզ.

գլուխիս վրա՞յ նստեցնեմ
ամէն բան ըրի, դեռ ի՞նչ կ՚ուզես.

գլուխէդ վեր գործերու մի՛ խառնուիր
ուժերէդ կամ իրաւունքէդ վեր բան մը մի՛ ըներ.

գլխուդ վրայ կ՚երդնում
դիմացինը համոզելու գերագոյն ճիգ կամ միջոց.

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 409
New!
(beta)
 Usage beta 224 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma առաջնորդ or the word form առաջնորդ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "առաջնորդ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com