Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

ականջ → ականջ (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case
 Dictionary
ականջ գոյական Լսողութեան գործարան, ունկ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 12։


ԱԿԱՆՋ
գոյական
    1. լսելիք, ունկն։
    2. լսելու կարողութիւն։

Phrases
ձուկի ականջ
խռիկ։

կօշիկի ականջ
անգեղ։

անօթներու ականջ
անկղ, կանթ, լամբ։

արօրի ականջ
կորեպեղ։

կախ ականջ
լոշի։

ականջի փող
Եւստաքեան փող։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 5
New!
ԱԿԱՆՋ ջի, ջներ,
⨀old word ԱԿԱՆՋՔ (ջաց, յոգնակի, իսկ եզակի ունկն, կան)
գոյական

Phrasal Verbs
Ականջ անել, Ականջ դնել
չէզոք բայ
    1. Լսել։
‣ Մէկը պատմում էր, միւսները ականջ էին անում։

    2. Ի նկատ առնել, անսալ, հետեւել։
‣ Դու իմ ասածին ականջ դիր։
‣ Ձեր խօսքին ականջ կանեմ։

    3. Գաղտնի կերպով լսել ուրիշների խօսածը։
‣ Վարագոյրի յետեւը կանգնած ականջ էր անում։

Ականջն ընկնել
չէզոք բայ Տե՛ս Ականջը հասնել։

Ականջը խօսել, Ականջը կանչել
չէզոք բայ Ականջի մէջ խշշիւն զգալ, որից գուշակում են, թէ մէկը իրանց մասին է խօսում։
‣ Ականջս խօսում է, կամ ականջս կանչեց, տեսնես ո՛վ է իմ մասին խօսում (կամ ինձ յիշում)։

Ականջը հասնել
չէզոք բայ Անորոշ կերպով մի բան լսել, լսողութեանը հասնել։
‣ Իմ ականջս էլ այդպիսի մի լուր հասաւ, բայց չհաւատացի։

Phrases
Ականջը ծանր
ածական Դժուարութեամբ լսող։
‣ Քիչ բարձր խօսեցէք, նրա ականջները ծանր են։

Ականջի օղ
գոյական Պատուէր, խրատ, որ միշտ պէտք է միտքը պահել։
‣ Հօրս խօսքը ականջիս օղ արի։
‣ Թող այս լսածդ ականջիդ օղ լինի։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 49
New!
(beta)
ԱԿԱՆՋՔ
գոյական Տե՛ս Ականջ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 51
New!
(beta)
ԱԿԱՆՋ
գոյական լսելիք, ունկն։

Types
— Արօրի՝ կորեպեղ.

— Իշու, ձիու կախ ականջ՝ լոշի կամ լոշտոյ.

— Կօշիկի՝ անգեղ.

— Ձուկի՝ խռիկ.

— Սանի, տապակի եւ կաթսայի՝ անկղ, կանթ, լամբ:

Related Words
— Ականջի փող՝ եւստաքեան փող.

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 23
New!
(beta)
ԲՌՆԱՏԵՂ
(արեւելահայերէն)

գոյական բռնելու տեղ, բուն, մեղեխ, կոթ:

Types
— Անօթներու՝ կանթ, ունկն, անկղ, լամբ, ականջ (Թրքերէն ղուլբ).

— սուրի՝ թուրի՝ երախակալ.

— արօրի՝ մաճ.

— դոյլի՝ ձեռնկալ.

— քուրձերու՝ հագուստեղէնի հակի՝ տանկ (երկու կողմէն ծակ՝ բռնելու):

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 357
New!
(beta)
ՕՂԱԿ
գոյական
    1. շղթայի իրարու անցուած կլոր կամ այլ ձեւի մասերէն իւրաքանչիւրը.

    2. զգեստներու փոքր օղակ, որուն մէջ կ՚անցընեն կոճակը.

    3. մետաղեայ կամ փայտէ շրջանակ՝ զանազան գործածութեանց համար.

    4. պարանի՝ առասանի՝ լարի եւ այլնի օղակաձեւ հանգոյց.

    5. մարզանքի օղակ. մարզօղակ.

    6. կարգ մը սողուններու օղակաձեւ յօդերը.

    7. որդերու մարմնի իրարու զուգահեռ շարուած յօդաւոր օղաձեւ մասերէն իւրաքանչիւրը.

    8. փակ կամ կիսափակ՝ կոր գիծի ձեւով շարժում, ինչպէս նաեւ այդպիսի շարժումով կազմուող պատկերը՝ շրջանը.

    9. կախաղանի պարանի օղ.

    10. ուսի վրայ փոքր ճեղք՝ օղ. լամբակ.

    11. որեւէ կազմակերպութեան ամենափոքր միաւորը.

    12. (Փոխաբերական իմաստ) կախաղան.

    13. (Փոխաբերական իմաստ) մարդոց շրջանակաձեւ խմբուած բազմութիւն.

    14. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ բան շրջապատող՝ պատող բան. գօտի, շրջանակ, շրջագիծ.

    15. (Փոխաբերական իմաստ) իրարու կապող՝ միացնող հանգամանք՝ երեւոյթ.

    16. (Փոխաբերական իմաստ) պաշարում, շրջապատում, շրջափակում.

    17. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ բանի զարգացման՝ տեղի ունենալու փուլերէն իւրաքանչիւրը.

    18. (Փոխաբերական իմաստ) նուիրապետութեան՝ պաշտօնէութեան եւ այլնի իւրաքանչիւրը. ստորակարգութեան համակարգի իւրաքանչիւր դասը՝ անդամը:

(Ֆրանսերէն sphincter)։

Types
Կծկական օղակ
օղակաձեւ դնդեր, որ կը գտնուի մարմնին անցքերու բերնին եւ կը ծառայէ զանոնք սեղմելու եւ կամ բանալու (ինչպէս՝ սրբանինը).

Types
— Անձեռոցի՝ մանեակ:

— Անօթներու՝ լամբ, կանթ, անկղ, ականջ:

— Բազէի (ոտքի)՝ ոտնօղակ:

— Գործիքներու ծայրէն՝ ծայրապանակ։

— Լուծին մէջտեղը կապուած՝ կանդրիւ։

— Խողովակներ պատին պնդելու՝ ագոյց։

— Կաթսան կախելու՝ կեռօղակ, կըլըմպար:

— Կողովներու (պարանէ)՝ լամատի:

— Կոճակի՝ լամբակ, նառն։

— Շան վիզի (երկաթէ)՝ խառան, անուր:

— Փիղի քիթի՝ օձի՝ ման, գալար, քնթոնոց:

Phrasal Verbs
Ականջի օղ ընել
ներգործական բայ միշտ միտքը պահել, միշտ ղեկավարուիլ (խրատով մը)։

Phrases
Այդ օղը ականջէ՛դ հանէ
մոռցի՛ր. յոյսդ կտրէ այդ բանէն:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2461
New!
(beta)
 Usage beta 238 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma ականջ or the word form ականջ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "ականջ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com