Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology
 Dictionary
օրագիր գոյական Օրաթերթ * անձնական յուշերու առօրեայ տետր:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 501։


ՕՐԱԳԻՐ
գոյական լրագիր, օրաթերթ, թերթ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 541
New!
ՕՐԱԳԻՐ օրագրի
գոյական
    1. Գրուածք, որի մէջ մէկը ամեն օր մուծում է համառօտ կերպով այդ օրը պատահած իրան վերաբերեալ կամ իրան հետաքրքրող դէպքերը։
‣ Ես և ընկերներս օրագիրներ էինք պահում։
‣ Օրագիրը թանկագին աղբիւր է մէկի կենսագրութեան համար։
‣ Մենք ամեն բան չէինք կարող օրագիր մտցնել, որովհետեւ կասկած ունէինք թէ մեր օրագիրներն ուրիշները գաղտնի կարդում են։

    2. Տետրակը կամ գիրքը, որի մէջ օրագիրը (1) գրում են։
‣ Երբեմն բաց եմ անում աշակերտութեանս ժամանակի օրագիրներս և կարդում. վերապրում են այն օրերը։
‣ Օրագիրը գողացել էին, և նա շատ յուզված էր։

    3. Նիստերի արձանագրութիւն ժապաւինված մատեանում, որի մէջ նշանակվում են տուեալ նիստում կայացած որոշումները։
‣ Քարտուղարը կազմում է օրագիր նիստի որոշումների, որը իրանց ստորագրութեամբ վաւերացնում են նախագահը, անդամներն ու քարտուղարը։
‣ Օրագրում ջնջումներ և ուղղումներ թոյլ չեն տրվում։

    4. Ամենօրեայ լրագիր։
‣ Նա առաջ հրատարակում էր շաբաթաթերթ, որը վերջը վերածեց օրագրի։
‣ Օրագրում ես վարում էի գրական բաժինը, իսկ խմբագիրը քաղաքական բաժինը։

    5. (Հաշուապահական) Կրկնակի հաշուապահութեան մէջ՝ մատեան, որի մէջ մուծվում են ամեն օրվայ դրամական գործառնութիւնները մանրամասն բացատրութեամբ։

    6. Նաւագնացութեան մէջ՝ մատեան, որի մէջ մուծվում են ամեն օր և ամեն ժամ բոլոր տեղեկութիւնները նաւի ընթացքի մասին, եղանակը, քամիները, արագութիւնը ևն։

    7. Ընդհանրապէս՝ մատեան զանազան պաշտօնական ատեանների և անձերի, որի մէջ նշանակվում են իւրաքանչիւր օր տեղի ունեցած գործառնութիւնները, որոշումները ևն։
‣ Երկաթուղու ամեն մի կայարան ունի իւր օրագիրը։
‣ Նոտարական օրագիր։
‣ Պատերազմական գործողութիւնների օրագիր։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2377
New!
(beta)
ՕՐԱԳԻՐ
գոյական
    1. առօրեայ անձնական եւ հանրային հետաքրքրական՝ կարեւոր դէպքերու՝ անցքերու արձանագրութեան տետրակ՝ գիրք.
    2. մատեան՝ տոմար, ուր կ՚արձանագրուին օրուան հաշիւները. օրհաշիւ.
    3. ներկայութեան տետրակ եւ կատարուած աշխատանքներուն արձանագրում.
    4. գիտական արձանագրութիւններու՝ ճանապարհորդական տպաւորութիւններու առօրեայ արձանագրում.
    5. լրատուական ամէնօրեայ հրատարակութիւն. լրագիր, օրագիր, օրաթերթ (ԺԹ. դարու ըմբռնումով):


ՕՐԱԳԻՐՔ
գոյական Տե՛ս ՕՐԱԳԻՐ (թիւ 2-3)։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2471
New!
(beta)
ԱՄՍԱԳԻՐ
գոյական ամսաթերթ, որ ամիսը մէկ անգամ լոյս կը տեսնէ. օրինակ՝
‣ ՀԱՍԿ, ԽՕՍՆԱԿ, ԲԱԳԻՆ, ՀԱՆԴԷՍ ԱՄՍՕՐԵԱՅ, ԲԱԶՄԱՎԷՊ, ՇԻՐԱԿ, ԱԿՕՍ, ԷՋՄԻԱԾԻՆ, ՍԻՈՆ։

Related Words
— Երկու ամիսը մէկ անգամ լոյս տեսնող՝ երկամսեայ.

— Երկու օրը անգամ մը լոյս տեսնող՝ երկօրեայ.

— Ընդհատումով, պարբերաբար լոյս տեսնող՝ պարբերաթերթ.

— Կէս տարին լոյս տեսնող՝ կիսամեայ.

— Մի՛այն լուր տուող՝ լրագիր.

— Շաբաթը մէկ անգամ լոյս տեսնող՝ շաբաթաթերթ.

— Շաբաթ օր լոյս տեսնող՝ շաբաթօրեակ.

— Տարին մէկ անգամ լոյս տեսնող՝ տարեգիրք.

— Օրական ապրումները ներկայացնող գիրք՝ օրագիր. գրութիւնը՝ յօդուածի ձեւով՝ օրագրութիւն:

— Օրական լոյս տեսնող՝ օրաթերթ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 59
New!
(beta)
ՄԱՄՈՒԼ
գոյական
    1. ճնշելու, ճզմելու, պինդ բռնելու համար որեւէ գլան, գործիք կամ մեքենայ. ճնշան.

    2. տպելու մեքենայ.

    3. լրագրութիւն.

    4. պրակ, մամուլահամար (սովորաբար 16 էջ):

Բայարմատն է մալ, որ կը նշանակէ ճմլել, ճնշել, տրորել։ Գործողութիւնը պէտք է կոչուէր մալում։ Կ՚ենթադրենք որ մ եւ լ գիրերու տեղափոխումով կամ արմատին կրկնութեամբ, մուլ ձայնդարձով, մալ-մուլ եղած է մամուլ, որ ճնշելով օրինակներու հանում կը նշանակէ:

Ժամանակի ընթացքին, գաղափարներու յարակցութեամբ, այն գործիքը, իմա՛ մեքենան, որ կը ճնշէ, կը տպէ, ուրկէ տպագրական մամուլ եզրը։

Ու տակաւին, երրորդ ոստումով մը － լրագիրները, պարբերաթերթերն ու տարեգիրքերը, որոնք կանոնաւոր հերթականութեամբ լոյս տեսնող հրատարակութիւններ են եւ մեծ մասամբ խումբ մը մարդոց մտածումներն ու զգացումները կը փոխանցեն ընթերցող հանրութեան։

Related Words
— Մամուլի հոմանիշ՝ թերթ, լրատու, լրաբեր, տեղեկատու (նեղ իմաստով). լրագրութիւն եւ հրապարակագրութիւն (լայն իմաստով): Անցեալ դարուն կը գործածէին լրոյ գիր, լրագիր, օրագիր, հանդէս եւ այլն բառերը:

Կարճ սահմանումով, մամուլ եզրով կը հասկնանք որոշ պարբերականութեամբ հրատարակութիւններ － օրաթերթէն մինչեւ տարեգիրք:

Հայ մամուլին երախայրիքը՝ առաջին պտուղն է Ազդարար ամսագիրը, լոյս տեսած Հնդկաստանի Մատրաս քաղաքին մէջ, 1794 Հոկտեմբեր － 1796 Փետրուար, Յարութիւն Քահանայ Շմաւոնեանի կողմէ։

Արեւելահայոց առաջին թերթն է Արեւելեան Ծանուցմանց (1815), արեւմտահայոց՝ Լրոյ Գիր (1832): Արեւմտահայաստանի՝ Արծուի Վասպուրական (Վան, 1858)։ Արեւելահայաստանի՝ Արարատ (Էջմիածին, 1868): Լիբանանի՝ Լոյս (1918):

Այսօր ունինք թերթեր որոնք դարէ մը աւելի կեանք ունին: Մեր ամենէն երկարակեաց թերթերն են՝ Բազմավէպ (Վենետիկ), որ սկսած է 1843ին, Հանդէս Ամսօրեայ (Վիեննա) 1887ին։

Յաջորդականօրէն կը նշենք 60 եւ աւելի տարուան կեանք ունեցող մեր թերթերը եւ անոնց հիմնադրութեան տարեթիւերը։

Հայրենիք օրաթերթ (Պոսթըն), 1899. Երիտասարդ Հայաստան (Նիւ Եորք, ապա՝ Նիւ Ճըրզի), 1903. Ժամանակ (Պոլիս), Ասպարէզ (Ֆրէզնօ, ապա՝ Լոս Անճէլըս), 1908. Յուսաբեր (Գահիրէ), 1913. Արեւ (Գահիրէ), 1915. Պայքար (Պոսթըն), 1921. Լրաբեր (Լոս Անճէլըս), 1922. Նոր օր (Լոս Անճէլըս), 1922. Մարմարա (Պոլիս), 1924. Մարանաթա (Հալէպ - Պէյրութ), 1925. Յառաջ (Փարիզ), 1925. Սիոն (Երուսաղէմ), 1927. Ազդակ (Պէյրութ), 1927։

Ներկայիս՝ Սփիւռքի մէջ լոյս կը տեսնէ շուրջ 420 մեծ ու փոքր թերթ:

Լիբանանի մէջ մեր երեք օրաթերթերն են՝ Ազդակ (1927, Մարտ 5), Արարատ (1937, Նոյեմբեր 7) եւ Զարթօնք (1937, Սեպտեմբեր 26):

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1401
New!
(beta)
 Usage beta 31 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Also search for "ՕՐԱԳԻՐ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com