Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

ՀԱՏԱԾ → հատնիլ (verb)
(Past Participle)
(Substantive Past Participle) • Singular • Nominative case
(Substantive Past Participle) • Singular • Accusative case

Matching Lexemes

 Dictionary
հատած գոյական Տաղաչափութեան մը ներքին բաժանումը * պարբերութիւն:
հատել ներգործական բայ Կտրել, հատ-հատ ընել:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 243։


ՀԱՏՆԻԼ
չէզոք բայ
    1. սպառիլ։
    2. (եկամուտ՝) ցամքիլ։
    3. (հաց՝ դրամ՝) լմննալ։
    4. (հիւանդը՝) ծիւրիլ։
    5. (խօսք՝) վերջանալ։
    6. (շունչը՝) կտրիլ, դադրիլ։
    7. (ըսելիքը՝) չունենալ։

Phrases
ուժը հատնիլ
ուժաթափիլ։

ճարը հատնիլ
նեղը իյնալ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 278
New!
ՀԱՏԱԾ ի (ից կմ ոյ)
ածական գոյական
⨀old meaning 1. Կտրված։

⨀old meaning 2. Կտրված տեղը կամ կտորը։

    3. Գրուածքի կամ շարադրութեան մասն, բաժանմունք։
‣ Ընդարձակ գրուածքը բաժանվում է հատորների, հատորը մասերի, մասը հատածների, հատածը գլուխների։

    4. Գրուածքի մի փոքր մասը, որ սկսվում է նոր տողից մինչև նոր տող. պարբերութիւն, աբզաց։
‣ Այս հատածը կարելի է դուրս ձգել։

    5. (Երկրաչափական) Բոլորակի այն մասը, որ պարունակվում է երկու շառաւիղների և նրանց մէջ ձգված աղեղի մէջ. սեկտոր։
‣ Հատածի մակերեւոյթը հաւասար է նրա աղեղին՝ բազմապատկած շառաւիղի կէսով։

    6. (Տաղաչափական) Տաղաչափութեան անդամի մէջ կարճ շնչառութիւն, ընդհատում, որ պահանջվում է քերականական կանոնով։
‣ «Սըրտիկս, որ ի խաչն էր կիպ՝ թունդ առաւ», տասնոտնեան տողում Սրտիկս-ից և կիպ-ից յետոյ հատածները քերականական պահանջ են, բայց ոչ տաղաչափական։

    7. Տաղաչափական տողի ամեն մի անդամը, որ վերջանում է շեշտված վանկով։
‣ Տասնևչորսոտնեան տողը բաղկանում է չորս անդամից, որոնք հատածներ են կազմում շեշտված վանկերով. 4-3-4-3. օրինակ՝ «Գիտեմ դու է՛լ ⎸ ես կարօ՚տ ⎸ մըշտագարո՚ւն ⎸ այն դրախտի՛ն⎸»։

    8. անցեալ դերբայ Հատնել՚ի։ Տե՛ս Հատնել։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1211
New!
(beta)
ՀԱՏՆԵԼ հատայ
չէզոք բայ
    1. Սպառվել, պարպել, վերջանալ։
‣ Մեր ալիւրը մինչև հատնի՝ նոր ցորենը կհասնի։
‣ Փողս հատել է։
‣ Համբերութիւնս հատաւ. －Մեր էլ լոյսը հատաւ։

＋dialectal meaning 2. Սատկել (անարգական)։

Որոշ գաւառներում՝ խատնել։
‣ Եզը խատաւ։
‣ Աւազակին մէկն էր, խատաւ պրծանք նրանից։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1212
New!
(beta)
ՀԱՏԱԾ
գոյական
    1. գրուածքի խոշոր մաս՝ բաժանմունք՝ որ կրնայ պարունակել մօտ 20-25 տող, քիչ մը աւելի կամ պակաս.

    2. գրուածքի մէկ փոքր մասը՝ որ կը սկսի նոր տողէն մինչեւ նոր տող, պարբերութիւն.

(Ֆրանսերէն paragraphe).

    3. բոլորակի այն մասը՝ որ կ՚իյնայ երկու շառաւիղներու եւ անոնց միջեւ գտնուող աղեղին մէջ.

(Ֆրանսերէն secteur).

    4. տաղաչափութեան մէջ եւ նոյն տողի վրայ կարճ ընդհատում՝ շնչառութիւն՝ որ կը պահանջուի քերականական կանոնով.
‣ «Սրտիկս, որ ի խաչն էր կիպ՝ թունդ առաւ».

    5. տաղաչափական տողի ամէն մէկ անդամը՝ որ կը վերջանայ շեշտուած վանկով (Ֆրանսերէն césure).
‣ «Գիտեմ դու է՛լ /ես կարօ՛տ/ մշտագարո՛ւն/ այն դրախտի՛ն /» 4+3 + 4+3.

    6. կտրուած.

    7. կտրուած տեղը կամ կտորը.

    8. վերջացած, լմնցած.
‣ այդ ապրանքը հատած է։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1185
New!
(beta)
ՀԱՏՆԻԼ
գոյական
    1. սպառիլ, լմննալ.

    2. հալիլ, մաշիլ, հիւծիլ, ծիւրիլ, աստիճանաբար մահանալ.

Types
— անարգականը՝ սատկիլ։

Phrasal Verbs
Եկամուտը հատնիլ
չէզոք բայ ցամքիլ.

հացը հատնիլ, դրամը հատնիլ
չէզոք բայ լմննալ.

հիւանդը հատնիլ
չէզոք բայ ծիւրիլ.

ուժը հատնիլ
չէզոք բայ ուժաթափիլ.

խօսքը հատնիլ
չէզոք բայ վերջանալ.

շունչը հատնիլ
չէզոք բայ կտրիլ, դադրիլ.

ըսելիքը հատնիլ
ներգործական բայ խօսելիք չունենալ.

ճարը հատնիլ
չէզոք բայ նեղը իյնալ, մնալ, ճարահատիլ:

Հակառակը՝ առատանալ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1186
New!
(beta)
ՄԱՐԻԼ
չէզոք բայ
    1. գիտակցութիւնը կորսնցնել եւ գետին իյնալ անզգայ. ուշաթափիլ, նուաղիլ.
    2. շիջանիլ, անցնիլ (լոյս).
    3. (Փոխաբերական իմաստ) նուազիլ, տկարանալ.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) անհետանալ, շնշուիլ (յոյս՝ ակնկալութիւն)։

Types
— Անօթութենէ՝ սուաղիլ, նքթիլ, նքողիլ։

— Խնդալէն՝ թալանալ։

— Ծարաւէ՝ դոսրովիլ:

— Ձայնը՝ քաշուիլ:

— Շունչը՝ հատնիլ, սպառիլ։

— Ցեղը՝ ջնջուիլ, անճիտուիլ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1434
New!
(beta)

Similar words
յատած
 Usage beta 22 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the word form ՀԱՏԱԾ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "ՀԱՏԱԾ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com