Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Dictionary
ՎԱՌ
ածական վառած, բոցավառ, բորբոքած, հրաբորբոք։


ՎԱՌ
գոյական դրօշ, խաչադրօշ, խաչվառ (եկեղեցական)։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 467
New!
1. Ա,
ա,
Այբ
գոյական
    1. Հայերէն այբուբենի առաջին գիրը և առաջին ձայնաւորը։
‣ Գլխագիր Ա։
‣ Շարագիր ա։
‣ Այբը երեք ստեղնանի գիր լինելով՝ տպագրութեան մէջ շատ տեղ է բռնում, շարուածքի գրեթէ 13 տոկոսը։
‣ Հին տպագրութիւնների մէջ գործ էին ածում միստեղնանի այբ (𝍠)։

Phrases
Այբ է տեսնում, մարդակ է կարդում
(ասացուած), Անգրագէտ է։

    2. Ձայնաւոր հնչիւն, որ արտասանվում է՝ խռչափողը ազատ ու բաց պահելով, լեզուն տափակ, բերանը և շրթունքները բաց։
‣ Այբը հայերէնի մէջ ամենաշատ գործածվող հնչիւնն է։

Phrasal Verbs
Այբը բենից ջոկել
չէզոք բայ Կարդալ գիտենալ, փոխաբերաբար Բան հասկանալ։

⨀old meaning 3. Իբրեւ թուանշան՝ նշանակում էր 1։
‣ Այբ-ժէ-ճէ-ռա (այսինքն 1, 10, 100, 1000)։

(Իսկ ՚ա կամ ,ա նշանակում էր 10000)։

    4. Թուարկութեան մէջ՝ առաջին։
‣ Ա հատոր։
‣ Գլուխ Ա։
‣ Մասն Ա։
‣ Բոլոր մարմիններն երեք խոշոր խմբերի են բաժանվում, ա) կենդանական, բ) բուսական, գ) հանքային։

    5. Փոխաբերաբար Սկիզբ։

Phrasal Verbs
Այբից սկսել
ներգործական բայ Բուն ծայրից սկսել։

Phrases
Այբ ասողը բեն էլ պէտք է ասէ
Սկսողը պէտք է շարունակէ։

Ես եմ Ա և Ք
Սկիզբն և վերջը։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 24
New!
(beta)
ԱՅԲ
(յունարէն álfa)

գոյական Հայերէն այբուբենի առաջին գրի և առաջին ձայնաւորի անունը։
‣ Այբ. բեն. գիմ. դա. եչ. զա...
‣ Մեսրոպեան այբուբենը սկսվում էր այբ՚ով և վերջանում քէ՚ով։

Phrases
Գլխումը մի այբ չկայ, Այբը փալասով է բռնում
Գրել կարդալ չգիտէ. շատ տգէտ է։

Այբը տեսնէ՝ բենը մեքկէմէն (դատարան) կփախցնէ, Այբը տեսնէ՝ պապի սանտրը կկարծէ, Գլխումը այբ մը չկայ
Կարդալ չգիտէ, տգէտ է։

Տե՛ս եւ Ա։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 96
New!
(beta)
1. ՎԱՌ (արմատ Վառել՚ի 1)
ածական մակբայ
    1. Վառված, վառվող, բորբոքված։
‣ Վառ թոնրի մէջ ընկաւ, այրվեց։
‣ Վառարանը վառ է, գնա՛ տաքացիր։
‣ Օջախդ միշտ վառ մնայ (օրհնէնք)։

    2. Լուցված, լուսաւորող։
‣ Պառկելիս մոռացել՝ լապտերը վառ էի թողել։
‣ Նզովքի երդման մի ձեւ կար, երբ երդուողը պէտք է վառ ճրագը փչելով հանգցնէր։

    3. Փոխաբերաբար Եռանդուն, ուժեղ։
‣ Վառ յոյսերով լի՝ ես ձեռնարկեցի այս գործին։
‣ Նա վառ երեւակայութեամբ պատկերացնում էր իրան մարդկային կեանքը երկուհարիւր տարի յետոյ։

    4. Պայծառ, փայլուն։
‣ Գիւղացի կանայք սիրում են վառ գոյներով շորեր հագնել։
‣ Վառ գոյներով նկարագրեց նրանց բախտաւոր վիճակը։
‣ Արեգակը վառ փայլում էր ջրերի երեսին։

գոյական
＋dialectal meaning 5. Բոց։
‣ Փռան մէկ վառ տուր։

Phrases
Վառ ի վառ, ⨀old word Վառ ի վառեալ, ⨀old word Վառ ի վառեան
մակբայ Փայլփլելով, վառվռուն կերպով։
‣ «Վառ ի վառ շողշողալով Լոյսն արեգին ծըփայ ի ծով»։

Տե՛ս եւ Վառք։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2063
New!
(beta)
⨀old word 2. ՎԱՌ (ի, ից)
(պահլաւերէն ✽ vār, պարսկերէն bār, քօղ)

գոյական
    1. Նուրբ՝ ազնիւ՝ զարդարուն քօղ։
    2. Ասղնագործած զարդարուն արքայական դրօշակ։
    3. Ընդհանրապէս դրօշակ (որից խաչվառ։ Տե՛ս)։


＋dialectal word 3. ՎԱՌ
գոյական Բամբակի չբացված կնգուղ։


4. ՎԱՌ
(յունարէն barūs, ծանր)

ածական Շարականի ութ ձայներից մէկը, երրորդ կողմ (ԳԿ)։
‣ Վառ ձայն։
‣ Չորս կողմերն են Առաջին կողմ, Աւագ կողմ, Վառ ձայն, Վերջ ձայն։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2064
New!
(beta)
＋dialectal word ՎԱՌՔ
գոյական
    1. Վառվելը, վառումը։
‣ Օղի քաշողները մեծ ուշադրութիւն են դարձնում վառարանի վառքին, որ չլինի աւելի կամ պակաս՝ քան հարկաւոր է։
‣ Թոնրի վառքը լաւ չէ։

    2. Մէկ անգամ վառելը։
‣ Այսքան խմորը երկու վառքով կթխեմ։
‣ Ցուրտ է, մի վառքով սենեակը չի տաքանայ։

    3. Վառելափայտ։

    4. Մարմնի բարձր ջերմութիւն։
‣ Հիւանդը լաւ չէ, գանգատվում է վառքի դէմ։
‣ Ներսիս վառքից այրվում եմ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2065
New!
(beta)
ԱՅԲ
գոյական հայերէն այբուբենի առաջին տառին եւ առաջին ձայնաւորին անունը:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 63
New!
(beta)
ԴՐՕՇ
(Պահլաւերէն drafs)

գոյական
    1. Տե՛ս ԴՐՕՇԱԿ

(Ֆրանսերէն drapeau):

Types
— Եկեղեցական՝ վառ, խաչադրօշ, խաչվառ (Ֆրանսերէն gonfalon).

— սրածայր՝ բոցիկ.

    2. քանդակուած պատկեր, արձան (յատկապէս չաստուածներու, կուռք).

(Ֆրանսերէն idole, simulacre)

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 529
New!
(beta)
ՎԱՌ
ածական
    1. վառած, վառող.
    2. բորբոքած, արծարծուած.
    3. լուցուած. լուսաւորող.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) այրող, կիզիչ.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) պայծառ, լուսաւոր, փայլուն.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) գոյնզգոյն, երփներանգ.
    7. (Փոխաբերական իմաստ) անջնջելի, մնայուն, յաւերժ.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) բորբոքուն, բուռն.
    9. (Փոխաբերական իմաստ) կայտառ, աշխոյժ, եռանդուն։


ՎԱՌ
ածական Շարականի ութ ձայներէն մէկը, երրորդ կողմ (ԳԿ)։


ՎԱՌ
գոյական
    1. նուրբ՝ զարդարուն՝ ազնիւ կտորէ քօղ.
    2. ասեղնագործուած զարդարուն արքայական դրօշակ.
    3. ընդհանրապէս՝ դրօշակ։


ՎԱՌ
գոյական բամպակի չբացուած կնգուղ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2197
New!
(beta)
 Usage beta 1 citation 

Usage of matching Word Forms

Also search for "վեվ-այբ-ռա-վառ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com