Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

մնալը → մնալ (verb)
(Infinitive) • Nominative case • Definite Article ը
(Infinitive) • Accusative case • Definite Article ը
(Infinitive) • Nominative case • Third Person or Plural Possessive Article ը
(Infinitive) • Accusative case • Third Person or Plural Possessive Article ը
 Dictionary
մնալ չէզոք բայ Կենալ նոյն կէտի վրայ * բնակիլ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 305։


ՄՆԱԼ
չէզոք բայ
    1. կենալ, սպասել։
    2. բնակիլ։
    3. (միշտ՝) յարատեւել։
    4. (մնացորդ՝) աւելնալ. քիչ մնաց որ..., մազ մնաց որ..։

Phrases
ուշ մնալ
յապաղիլ, յամել, ուշանալ։

արթուն մնալ
հսկել։

ետ մնալ
յետնիլ։

պզտիկ մնալ
ամչնալ։

միտքը մնալ
յիշել, միտք պահել։

տակ չմնալ
փոխարինել։

առջինը չմնալ
փոխուիլ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 338
New!
ՄՆԱԼ ացի
չէզոք բայ

Phrasal Verbs
Աչքը վրան մնալ կամ, Աչքը մէջը մնալ
չէզոք բայ Նայելուց չկշտանալ, շատ հաւանել, փափագել։
‣ Այնպիսի մի սքանչելի կտոր էր, որ աչքս վրան մնաց։

Բերանը բաց մնալ
չէզոք բայ Հիանալ, ապշել (նոր և նշանաւոր բան տեսնելուց կամ լսելուց)։
‣ Նա չէր հաւատում որ գործիքը մարդու ձայնով կարող է խօսել ու երգել, երբ գրամմաֆոնը տեսաւ՝ բերանը բաց մնաց։
‣ Երբ նրա պատմութիւնը լսես՝ բերանդ բաց կմնայ։

Քիչ մնալ
դիմազուրկ բայ Տե՛ս Քիչ՚ի տակ։

Phrases
Ո՞ւր մնաց
Ի՞նչ եղաւ, ինչո՞ւ չես կատարում։
‣ Ո՞ւր մնաց խոստումդ։
‣ Ո՞ւր մնացին մեր պոռոտախօսները, մկների պէս ծակերը մտան։

Ո՜ւր մնաց որ
գործ է ածվում համեմատութիւնների մէջ, ցոյց տալու համար թէ երկրորդ նախադասութեան մէջ ասվածը աւելի դժուար և անիրագործելի է քան առաջինում ասվածը։
‣ Նա իւր գլուխը չի կարող կառավարել, ո՜ւր մնաց որ ընտանիք կառավարէ։
‣ Իմ պարտքս չեմ կարող վճարել, ո՜ւր մնաց որ ուրիշի պարտքին էլ պատասխանատու դառնամ։

Մնաս բարով, Մնաք բարով
1. Հրաժեշտ տալու բանաձեւ, բարեմաղթութիւն։
‣ «Մնաս բարով, իմ տուն հայրական, Մընաս բարով, իմ սիրական»։
‣ Դէ, մնաք բարով, ես գնում եմ։

Իբրեւ գոյական 2. Հրաժեշտ։
‣ Մնաք բարովի ժամանակ բոլորն արտասուեցին։

(Ասվում է նաեւ մնաս բարեաւ, մնաք բարեաւ, մնասցես բարեաւ)։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1494
New!
(beta)
ՄՆԱԼ
չէզոք բայ
    1. կենալ տեղ մը, չհեռանալ տեղէն, չտեղափոխուիլ.

    2. որեւէ տեղ շարունակել գտնուիլ՝ որեւէ պատճառով՝ նպատակով. օրինակ՝
‣ գիշերը պարտաւորուեցանք հոն մնալ, ինքնաշարժի չգոյութեան պատճառով.

    3. մէկուն հետ ըլլալ. ընկերանալ, առանձանալ.

    4. բնակիլ, ապրիլ, զետեղուիլ, դադարիլ.

    5. ապրիլը շարունակել՝ ուրիշներու մահէն ետք. վերապրիլ.

    6. նոյն վիճակը՝ ընթացքը պահել՝ հակառակ խոչընդոտներու. յարատեւել, հաստատնալ, անյեղլիանալ, դիմանալ.

    7. դասարանի՝ պաշտօնի բարձրացում չունենալ.

    8. բան մը վաճառելէ՝ սպառելէ ետք մնացորդ կազմել, աւելցուք.

    9. թուաբանական հանումի գործողութեան մնացորդ կազմել.

    10. մէկուն հոգատարութեան՝ տրամադրութեան տակ գտնուիլ.

    11. փոխանցուիլ, ժառանգուիլ.

    12. պահպանուիլ, գոյատեւել.

    13. որոշ քանակի՝ տարածութեան՝ ժամանակամիջոցի պակսիլ. օրինակ՝
‣ ժամը 10ին հինգ մնացած հասաւ.

    14. չամբողջանալ, չկատարուիլ. օրինակ՝
‣ տպագրութիւնը վաղուան մնաց.

    15. քննութեան չենթարկուիլ, չշօշափուիլ (այլազան պատճառներով).

    16. ետ մնալ, յետաձգուիլ.

    17. աւանդուիլ, աւանդականօրէն հասնիլ.

    18. ելք՝ ճար՝ միջոց չունենալ՝ չգտնուիլ.

    19. զրկուիլ կամ ձեռքը չանցնիլ.

    20. որեւէ վիճակի՝ դրութեան մէջ իյնալ՝ գտնուիլ. օրինակ՝
‣ առանց դրամի մնաց.

    21. սպասել, ակնկալել.

    22. որոշումը՝ ծրագիրը չգործադրել. ետ կենալ, հրաժարիլ։

Մնաք բարովը հրաժեշտի՝ բաժանումի բարեմաղթութիւն մըն է, զոր պէտք է գործածել տեղին։

Մնաք բարով կ ՚ըսենք, երբ մեր բաժանումը երկար ժամանակ եւ երկար տարածութիւն՝ հեռաւորութիւն կ՚ընդգրկէ՝ կ՚ենթադրէ. այսինքն՝ երբ կը մեկնինք տարբեր քաղաք մը կամ երկիր մը եւ մեր վերստին հանդիպումը ժամանակի կը կարօտի կամ դիւրին չէ: Ընթացիկ մեր հանդիպումներէն ետք, պէտք է ըսենք ցտեսութիւն (մինչեւ տեսութիւն), որուն մէջ կայ մօտ ատենէն տեսնուելու՝ հանդիպելու փափաք:

Phrasal Verbs
Մնաք բարով ըսել
ներգործական բայ
    1. հրաժեշտ տալ՝ առնել.
    2. հրաժարիլ.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) մեռնիլ, մահանալ։

Աչքերը բաց մնալ
անձկագին՝ կարօտով սպասել:

Արթուն մնալ
չէզոք բայ հսկել։

Ետ մնալ
չէզոք բայ յետնիլ:

Երեսի վրայ մնալ
չէզոք բայ նկատառութեան չառնուիլ, լքուիլ։

Հեռու մնալ
չէզոք բայ
    1. զերծ մնալ.
    2. զրկուիլ, բաժնուիլ։

Միշտ մնալ
չէզոք բայ յարատեւել:

Միշտ նոյն տեղը մնալ
չէզոք բայ տեղքայլ ընել։

Միտքը մնալ
չէզոք բայ յիշել, միտք պահել։

Մնացորդ մնալ
չէզոք բայ աւելնալ։

Նախկինը չմնալ
չէզոք բայ փոխուիլ:

Նոյն դասարանը մնալ
չէզոք բայ կրկնել։

Ուշ մնալ
չէզոք բայ յապաղիլ, յամել, յամենալ, ուշանալ:

Պզտիկ մնալ
չէզոք բայ ամչնալ իր կամ իրեն մօտիկ անձերու՝ հաստատութիւններու սխալին պատճառով. ամօթով մնալ։

Տակը չմնալ
չէզոք բայ փոխարինել, վրան ելլել։

Տունը մնալ
չէզոք բայ
    1. ամուրի մնալ.
    2. մէկուն հետը ըլլալ, գիշերել։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1531
New!
(beta)
ՆՍՏԻԼ
չէզոք բայ
    1. յետոյքը՝ նստատեղին որեւէ բանի վրայ տեղաւորել՝ սրունքները ծալելով կամ կախելով. տեղ առնել՝ հանգչիլ աթոռի վրայ. բազմիլ.

    2. բարձրանալով տեղաւորուիլ կենդանիի վրայ. հեծնել.

    3. փոխադրամիջոցի՝ փոխադրակառքի վրայ կամ մէջ տեղ գրաւել.

    4. նստած վիճակով աշխատիլ՝ զբաղիլ.

    5. գտնուիլ, ըլլալ.

    6. բանտարկուիլ.

    7. թառիլ, դադարիլ, հանգչիլ, կծկիլ.

    8. թեքիլ, իջնել (արեւ).

    9. որեւէ մակերեւոյթի՝ տարածութեան վրայ իջնել՝ տարածուիլ.

    10. տակը՝ յատակը իջնել (հեղուկներու մէջ եղած որեւէ բան).

    11. իջնելով որեւէ բանի վրայ մնալ՝ տեղաւորուիլ. օրինակ՝
‣ մատ մը փոշի նստած էր.

    12. իր մակերեսէն՝ բարձրութենէն իջնել. գետնի մէջ խորանալ.

    13. ոտքերը ծալելով տեղաւորուիլ գետնի վրայ (կենդանիներու յատուկ).

    14. մեղմանալ, հանգստանալ, դադրիլ, հանդարտիլ (զայրոյթը).

    15. մարմնին վրայ լաւ տեղաւորուիլ՝ յարմար գալ (հագուստ-կապուստ).

    16. բնակիլ, ապրիլ, կենալ.

    17. անհրաժեշտ ձեւով միանալ՝ կապուիլ՝ յարմարիլ.

    18. արմատ արձակած ըլլալ.

    19. շինուած՝ կառուցուած ըլլալ.

    20. (Փոխաբերական իմաստ) արժել. օրինակ՝
‣ այս գործը սուղի նստեցաւ.

    21. մնալ որեւէ վիճակի՝ դրութեան մէջ. ծուլանալ.

    22. գահակալել, աթոռակալել.

    23. խրիլ (նաւ).

    24. թխսել (հաւ).

    25. կծկուիլ, կուչ գալ, սեղմուիլ, փոքրանալ (երախայ):

Types
— Անհոգ՝ ծուլանալ, ընդողնիլ։

— Դարանի մէջ՝ դարանիլ։

— Թուխսի՝ թխսել:

— Թռչունը, հաւը (թառին վրայ)՝ թառիլ:

— Կողի վրայ՝ ընկողմանիլ։

— Ձի՝ հեծնել։

— Մրուրը յատակը՝ իջնել, ըռվողիլ:

— Յետոյքը առանց գետին դնելու՝ պպզիլ:

— Նաւակի, նաւու՝ խրիլ:

— Նստած տեղը՝ նստուկ:

— Շէնքի՝ կքիլ։

— Պատի՝ խեչիլ։

— Սրունքները ծալելով՝ ծալապատիկ։

— Տեղ մը՝ բնակիլ, կենալ, մնալ։

Phrasal Verbs
Բան մը սուղի նստիլ
չէզոք բայ
    1. նախատեսուածէն աւելի ծախսի նայած ըլլալ՝ աւելի ծախս ըրած ըլլալ.
    2. բարոյական կամ նիւթական տեսակէտէ կորուստ ունենալ:

Բանտ նստիլ
չէզոք բայ բանտարկութեան պատիժ կրել:

Թուխսի (թուխս) նստիլ
չէզոք բայ ՝ (Ծղրկն.)՝ շատ գաղտնի պահել:

Մէկուն հարստութեան վրայ նստիլ
չէզոք բայ մէկուն հարստութեան տիրանալ՝ վարպետութիւն, նենգութիւն գործելով:

Տուն մը նստիլ
չէզոք բայ բնակիլ, բնակութիւն հաստատել:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1738
New!
(beta)
 Usage beta 45 citations 

Usage of matching Word Forms

New! Explore the usage of the word form մնալը in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "մնալը" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com