Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Dictionary
ՀԱՒ
գոյական ընտանի թեւաւոր, մարի։

Phrases
թխսող հաւ
թխսմայր։


ՀԱՒ
գոյական պապ, մեծ հայր։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 282
New!
＋dialectal word ՀԱՒ-ՃԱՒ,
＋dialectal word ՀԱՒ-ՃԻՒ
գոյական Հաւ եւ ընդհանրապէս թեւաւոր. հաւաքական անուն ընտանի թռչունների եւ նրանց ձագերի։
‣ Նրանց բակը ամեն տեսակ հաւ-ճիւով լիքն է։
‣ Մութն ընկաւ, գնա հաւ-ճիւը ներս առ։


ՀԱՒՔ հաւքի, հաւքեր
գոյական Երկնային թռչուն։
‣ Հաւքերը թռան։
‣ Մի սիրուն հաւք էր զարկել։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1234
New!
(beta)
⨀old word 1. ՀԱՒ (ի, աց)
գոյական Սկիզբ, ծայր։

Phrasal Verbs
⨀old word Հաւ առնել (արարի)
ներգործական բայ Սկսել։


⨀old word 2. ՀԱՒ (ու)
գոյական Հօր կամ մօր հայրը, պապ։

Phrases
⨀old word Հաւու հայր
գոյական Պապի հայրը։

⨀old word Հաւ հօր
գոյական Հօր պապը։

⨀old word Հաւ հաւու
գոյական Պապի պապը։

Derivatives
Հաւք
յոգնակի գոյական Նախահայրեր, նախնիք, նախորդ սերունդները։


3. ՀԱՒ (ու)
գոյական

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1226
New!
(beta)
＋dialectal word 4. ՀԱՒ
գոյական


＋dialectal word 5. ՀԱՒ
գոյական

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1227
New!
(beta)
1. ՃԻՒ ճուի, ճուեր
գոյական
    1. Թեւ՝ թռչունների և մարդկանց։
‣ Հաւի ճիւը կտրեց, կերաւ։
‣ Ճիւէդ բռնած քեզ դուրս են հանում։

    2. Ոտք, սրունք՝ թռչունների և մարդկանց։
‣ Ոմանց թեւերը ջարդեցին, ոմանց ճուերը։
‣ «Լուերն ելան ճըւերս ի վեր» (ժողովրդական երգ)։

    3. Ընդհանրապէս՝ մարմնի որևէ անդամ։

    4. Օղի՝ ապարանջանի կեռ ունկ, որ անցնում է ականջի ծակով կամ որով կողպվում է։
‣ Օղիս ճիւը կոտրվել է։
‣ Ապարանջանի ճիւը դուրս չի գալիս, չի բացվում։

Phrasal Verbs
＋dialectal word Ճիւ-ճիւ անել
ներգործական բայ Մարմինը կտոր-կտոր անել, յօշոտել։

＋dialectal word Ճիւը ճիւէն հանել
ներգործական բայ Նոյնը։

Ճիւերը տնկել
չէզոք բայ (անարգական), Ոտները տնկել, սատկել։

Phrases
Ի՞նչ ճիւերս է
     Ի՞նչ ոտներս է։

    1. Ի՞նչ նշանակութիւն ունի, ի՞նչ կարեւորութիւն ունի, նա ո՞վ է որ։

    2. Կցվում է մէկի անունից յետոյ՝ անարգանք կամ արհամարհանք արտայայտելու համար։
‣ Նա ո՞վ է. －Տնտե՞ս է, ի՞նչ ճիւերս է, ես ի՞նչ իմանամ։

Ճիւերս կեր
Ոտներս կեր. ասում են մէկին, որ չի հաւանում տրված կերակրին, կամ երբ ուտելիք չկայ։
‣ Էդ չես ուտում՝ ճիւերս կեր։
‣ Ի՞նչ պիտի ուտենք, տանը ոչինչ չկայ. －Ճիւերս կերէք։

Ճիւերս ջուր իջաւ
Ոտներս ջուր իջաւ (երկար ժամանակ կանգնելուց)։
‣ Այնքան կանգնած սպասեցի, որ ճիւերս (կամ ոտներս) ջուր իջաւ։


＋dialectal word 2. ՃԻՒ
ածական գոյական Ճի՜ւ-ճի՜ւ ձայն հանող, ընտանի թռչուն. (պատահում է հաւ-ճիւ արտայայտութեան մէջ)։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1359
New!
(beta)
ՀԱՒ
գոյական
    1. ընդհանրապէս թռչուն՝ որ կը գործածուի հաւք՝ հաւքեր ձեւով.

    2. ըստ Աւետարանի աքաղաղ, աքլոր, որձակ. օրինակ՝
‣ «ճշմարիտ կ՚ըսեմ քեզի՝ որ այս գիշեր մինչեւ հաւը խօսի, դուն երեք անգամ պիտի ուրանաս զիս» (Յիսուս).

    3. յատկապէս ընտանի՝ թեւաւոր ու երկոտանի էգ թռչուն՝ զոր կը պահեն իր հաւկիթներուն ու միսին համար, մարի.

Types
— ածողը՝ թխսմայր.

    4. մեծ հայր, պապ.

    5. նախահայրեր, նախնիք (= հաւք).

    6. գութանի վերի ծայրի ծակի մէջ խրած սեպ՝ գամ, հաւուկ:

Phrasal Verbs
Թրջուած հաւ դառնալ, թրջած հաւ դառնալ
չէզոք բայ խեղճանալ, սմքիլ.

Phrases
հաւու խելք
խելքի պակասութիւն.

հաւի կաթ
չճարուող՝ անգտանելի բան.

հաւու քուն
շատ թեթեւ ու կարճ քուն.

գլխուս եկածը խաշած հաւու գլուխին չէ եկած
չափազանց շատ չարչարանքներ քաշած եմ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1204
New!
(beta)
ԹՌՉՈՒՆ
ածական
    1. թռչելու ընդունակ, թռչող.

    2. արագասլաց, սլացող.

գոյական
    3. ողնայարաւոր կենդանիներու, երկրորդ դասակարգը, որ տաքարիւն է՝ հաւկիթ կ՚ածէ եւ ունի փետրաւոր թեւեր՝ թռչելու համար, հաւք

Types
հաւք
գոյական երկնային թռչուն.
‣ «հաւք ու հաւեր թռան, եկան» = թռչուններ ու հաւեր թռան, եկան.

    4. (Փոխաբերական իմաստ) անխելք, թեթեւամիտ. օրինակ՝
‣ թռչունի խելքով կ՚ուզէ զիս խաբել։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 716
New!
(beta)
ՀԱՒՔ
գոյական նախնիք, նախահայրեր։


ՀԱՒՔ,
ՀԱՒՔԵՐ
գոյական
    1. ընդհանրապէս թռչուն, երկնային թռչուն.
    2. չուող թռչուններու գարնան վերադարձը եւ վերադարձի ժամանակը:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1213
New!
(beta)
ՃԻՒ
գոյական
    1. թեւ.
    2. ոտք, սրունք, ազդր.
    3. զարդեղէններու կեռ մաս, որ կղպանքի դեր կը կատարէ.
    4. թռչունի ձայն:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1375
New!
(beta)
 Usage beta 2 citations 

Usage of matching Word Forms

Also search for "հաւ-ճիւ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com