Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Dictionary
իսլամ ածական, գոյական Մահմետական, մահմետականութիւն:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 153։


ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ
ածական
    1. Իսլամին յատուկ, վերաբերեալ։
‣ Իսլամական կրօն՝ ֆանատիկութիւն։

    2. Իսլամը դաւանող, տաճկական։
‣ Իսլամական լուծը մեզ ճնշում էր դարերով։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 804
New!
(beta)
ՏԱՐԻ
գոյական
    1. այն ժամանակամիջոցը, որուն ընթացքին Երկիրը ամբողջական թաւալում մը կ՚ընէ՝ կը կատարէ Արեւուն շուրջ։ Այդ ժամանակամիջոցն է 365,242,417, այսինքն՝ 365 օր, 5 ժամ, 48 վայրկեան, 47 երվայրկեան եւ 33 եռվայրկեան. 12 ամիս, ամ, տարեշրջան.

    2. որեւէ ժամանակէ սկսած 12 ամսուան տեւողութիւն.

    3. ժամանակի տեւողութիւն, որուն ընթացքին որեւէ մոլորակ ամբողջական թաւալում մը կը կատարէ Արեւուն շուրջ. օրինակ՝
‣ լուսնային տարին 354 օրէ կը բաղկանայ.

    4. Յունուար 1էն սկսող օրացուցային 12 ամիսներու ժամանակաշրջանը.

    5. տարեթիւ, թուական.

    6. ուսման՝ կրթական տարեշրջան.

    7. ուսման դասընթացք՝ դասագիրք, մէկ տարուան համար.

    8. (առաւել. յոգնակի) ժամանակաշրջան, տարիներ.

    9. երկար ժամանակ.

    10. (Գաւառական) նոր տարուան առթիւ պատրաստուած տափակ, կլոր եւ քաղցր հաց, որուն մէջ մետաղէ դրամ մր կը դնեն. հացը կտրելէ եւ բաժնուելէ ետք, որո՛ւն բաժինին մէջ որ ելլէ, ան այդ տարին բախտաւորը կ՚լլայ.

    11. նոյն այդ հացին մէջ դրուած դրամը.

    12. (Փոխաբերական իմաստ) տարեկան ծրագիր՝ յառաջադրանք.

ածական
    13. երկարատեւ, երկար.

մակբայ
    14. տարուան ընթացքին, տարեկան, իւրաքանչիւր տարի.

    15. երկար ժամանակ։

Հին ժողովուրդներ որդեգրած են լուսնային, լուսն-արեգակնային եւ արեգակնային օրացոյցներ կամ տոմարներ։ Քաղաքակիրթ հին ժողովուրդներէն երեքը միայն՝ եգիպտացիներ, պարսիկներ եւ հայեր գործածած են արեգակնային տարին։

Զանազան ժողովուրդներ, իրենց տոմարին հաշիւները ընելու համար, երբեմն ընտրած են թուական մեկնակէտ մը, որ կը ներկայացնէ իրենց համար յիշատակելի դէպք մը։

Types
Յունական
Ողիմպիական (Ն. Ք. 776 թուական):

Հռոմէական
Հռոմ քաղաքին հիմնումը (Ն. Ք. 21 Ապրիլ, 753):

Քրիստոնէական, փրկչական
Յիսուս Քրիստոսի ծնունդը։

Իսլամական
Մոհամմէտ մարգարէին գաղթը (հէճիրա, հիժրա) Մեքքէէն Եաթրէպ (ապա կոչուած Մէտինէ - 16 Յուլիս, 622 Յ. Ք.)։

Հայերս ունեցած ենք երկու թուական. 1) Հայկայ թուական կամ Բուն թուական հայոց, որուն սկիզբը նկատուած է Հայկ Նահապետի տարած յաղթանակը Բելի վրայ, որ ըստ Հայր Ղեւոնդ Ալիշանի հաշուումներուն՝ տեղի ունեցած է Ն. Ք. 2492 թուականին: 2) Հայոց մեծ թուական, որ կը սկսի 11 Յուլիս, 552ին։

Ամէն ամանոր՝ Յունուար 1ին չէ սկսած։ Բաղդատաբար շատ նոր է այս սովորութիւնը։ 1564ին է, որ Ֆրանսիայի Կարոլոս (Charles) Թ.ի հրովարտակով նոր տարին Յունուար 1ին սկսիլ առաջարկուեցաւ եւ 1567ին պարտաւորիչ դարձաւ։ Հին հռոմէացիներուն համար կը սկսէր Մարտի 1ին: Հայոց մօտ՝ Նաւասարդ ամսուն 1ին, որ սկզբնապէս կը համապատասխանէր Մարտ 9ին: Չինացիք կը սկսին ձմրան գիշերահաւասարին։

Նոր տարի՝ տարեգլուխ, ամանոր. տարուան վերջ. ամավերջ, տարեվերջ. 366 օրով՝ նահանջ տարի:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2264
New!
(beta)
ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ
ածական իսլամին՝ իսլամներու յատուկ՝ վերաբերեալ, մահմետական։

Derivatives
— Գոյականը՝ Իսլամականութիւն:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 750
New!
(beta)
 Usage beta 14 citations 

Usage of matching Word Forms

Also search for "Իսլամական" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com