Dictionary
Dictionary
New!
Text Corpus
Corpus
Spellcheckers
Spellcheckers
Fonts
Fonts
Docs
Docs
About
About
English
հայերէն
русский
français
Deutsch
Türkçe
Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
Armenian
Arm
|
Armenian-English
Arm-Eng
|
English-Armenian
Eng-Arm
|
Armenian-French
Arm-Fre
|
French-Armenian
Fre-Arm
Dictionary
ԻՇԽԱՆ
գոյական
տէր
,
պետ
։
Phrases
խաւարի իշխան
սատանայ
։
Source:
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
p. 162
New!
ԽԱՒԱՐ
խաւարի
(
խաւարաց
)
(
պահլաւերէն
xuapar
,
xuāpar
,
պարսկերէն
xāvar
,
արեւմուտք
)
գոյական
1.
Լոյսի
բացակայութիւն
,
բացարձակ
մթութիւն
։
Հակառակը՝
Լոյս
։
‣
Այնպիսի
խաւար
էր
,
որ
ոչ միայն
մարդը
,
այլ
կատուն
էլ
ոչինչ
չէր տեսնի
։
‣
Զոյգ
աչքերը
կորցրեց
ու
խոր
խաւարի
մէջ
ընկղմվեց
։
2.
Փոխաբերաբար
Մտքի
կուրութիւն
,
տգիտութիւն
։
‣
Ժողովուրդը
թարթափում է
խաւարի
մէջ
։
‣
Նա
եկաւ
,
մեր
խաւարը
փարատեց
։
3.
Տխրութիւն
,
տրտմութիւն
,
թախիծ
։
‣
Դու
հեռանում ես
մեզանից
,
մեզ
կպատէ
խոր
խաւար։
‣
Խաւար
են
մեր
սրտերը
,
մեր
հոգիները
։
ածական
4.
Լոյսից
զուրկ
,
մութ
։
‣
Խաւար
բանտ
։
‣
Խաւար
տեղ
։
5.
Փոխաբերաբար
Չլուսաւորված
,
տգէտ
։
‣
Խաւար
միտք
։
‣
Խաւար
ժողովուրդ
։
6.
Ծածուկ
գործվող
,
չար
,
վնասակար
։
‣
Խաւար
գործեր
։
‣
Խաւար
խղճմտանք
։
‣
Խաւար
հոգի
։
Phrasal Verbs
⨀
old word
Ի խաւար դառնալ
չէզոք
բայ
Խաւարել
։
Phrases
⨀
old word
Իշխան խաւարի
,
⨀
old word
Ոգի խաւարի
գոյական
Սատանայ
։
⨀
old word
Իշխանութիւն խաւարի
գոյական
Դժոխք
։
Source:
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
p. 885
New!
(beta)
ԻՇԽԱՆ
իշխանի
(
իշխանաց
)
(
արմատ
իշխ
+
ան
.
մասնիկ
,
զանդկերէն
xši
,
իշխել
,
զօրել
,
xšaya
,
զօրեղ
,
կարող
ևն
)
գոյական
1.
Ընդհանրապէս
՝
իշխող
,
տիրող
,
ազդեցութիւն
ունեցող
։
‣
Ես
իմ
գլխիս
իշխան
չեմ ուզում
։
‣
Դուք
էք
իմ
կեանքի
ու
մահուան
իշխանը
։
⨀
old meaning
2.
Մի
երկրի
պետ
,
թագաւոր
։
⨀
old meaning
3.
Մի
գաւառի
կամ
քաղաքի
պետ
,
կառավարիչ
,
դատաւոր
,
մեծաւոր
ևն
։
5.
Հին
Հայաստանում
՝
ժառանգական
կալուածատէր
և
տոհմապետ
,
նահապետ
,
տանուտէր
,
նախարար
։
‣
Հին
հեղինակներն
անխտիր
գործ են ածում
Սիւնեաց
իշխան
կամ
Սիւնեաց
տէր
.
հայոց
իշխանները
կամ
հայոց
նախարարները
։
6.
Մի
երկրի
ժառանգական
միապետ
,
տիտղոսով
աւելի
վար
քան
կայսրը
և
թագաւորը
։
‣
Հին
Ռուսաստանում
կային
բազմաթիւ
իշխաններ
,
ամեն
մէկը
աւելի
կամ
պակաս
ընդարձակ
երկրի
տէր
։
‣
Մոնակոյի
իշխանն
էլ
Եւրոպայի
միապետների
կարգին
է պատկանում
։
7.
Ժառանգական
պատուի
տիտղոս
,
որ
կրում են
նախկին
ժառանգական
կալուածատէրերի
՝
իշխանների
(
5
)
սերունդները
կամ
յետոյ
ստացել են
երկրի
պետերից
։
‣
Իշխան
Արղութեան-Երկայնաբազուկ
։
‣
Իշխան
Գոլիցինի
քաղաքականութիւնը
շատ
վնասակար
էր
Կովկասի
համար
։
‣
Ներկայումս
մեզ
մօտ
իշխանները
,
որպէս
կասակարգ
,
վերացված են
։
⨀
old meaning
8.
Արքունական
պալատում
բարձրաստիճան
անձ
,
խորհրդական
,
ազդեցիկ
անձ
։
‣
Ով
որ
մի
խնդիր
ունէր
թագաւորից
՝
նախ
պէտք է
նրա
իշխաններին
տեսնէր
,
ընծաներ
տար
։
‣
Թագաւորն
իւր
իշխաններին
չլսեց
։
9.
Ընդհանրապէս
՝
ազդեցիկ
մարդ
,
որի
ձեռքում
է գտնվում
հասարակական
գործերի
տնօրինութիւնը
։
‣
Մի քանի
իշխաններ
իրանց
ձեռքն էին առել
քաղաքի
գործերն
ու
խեղդում էին
արհեստաւորներին
։
‣
Գիւղի
իշխանները
ժողովվեցին
տանուտէրի
մօտ
։
+
dialectal meaning
10.
Թաղական
հոգաբարձու
։
Ածականաբար
։
11.
Սեւանի
լճում
բռնվող
խոշոր
՝
խիստ
համեղ
անփուշ
ձուկ
,
կարմրախայտների
ցեղից
(
ո՛չ
Carpe
)։
‣
Իշխան
որսացվում է
ոչ
միայն
Սեւանի
լճում
,
այլ
և
Չըլդրի
լճում
։
+
dialectal meaning
12.
Թղթախաղի
մէջ
՝
ջոջը
,
ղօզը
։
+
dialectal meaning
13.
Սալորի
մի
տեսակ
։
Phrasal Verbs
Իշխան լինել
չէզոք
բայ
Կարող
լինել
,
համարձակել
։
‣
Դուք
իշխան էք
ընդունելու
կամ
չընդունելու
։
Phrases
⨀
old word
Խաւարի իշխան
,
⨀
old word
Իշխան աշխարհիս
գոյական
Սատանայ
։
⨀
old word
Իշխանաց իշխան
գոյական
Հին
Հայաստանում
,
արաբացոց
տիրապետութեան
ժամանակ
,
մի
նախարար
(
Բագրատունեաց
տոհմից
),
որին
ամիրապետները
ճանաչում էին
նախարարների
աւագը
և
որին
յանձնում էին
երկրի
մասնակի
կառավարութիւնը
։
‣
Աշոտ
իշխանաց իշխանը
։
Մեծ իշխան
գոյական
Կայսերական
Ռուսաստանում
՝
կայսերական
տոհմից
սերած
անձ
։
Source:
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
p. 801
New!
(beta)
Also search for "
Իշխան խաւարի
" in these imaged dictionaries:
Explanatory
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Thesaurus
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Western Armenian
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Neologisms
(2022)
New!
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
New!
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
New!
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
New!
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
New!
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Rhyming
(1976)
New!
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Word Structural
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Etymological
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Dialectal and Idiomatic
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Orthographic
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Classical Armenian
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Middle Armenian
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Early Modern Armenian
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Foreign word
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Names
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
New!
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
New!
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
New!
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
New!
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Place names
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Plant names
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Specialized
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
New!
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Abbreviations
(2021)
New!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
New!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Morphology Settings
Western Armenian
Eastern Armenian
Show Morphological Analysis for
Show Morphology Filters
Show Matching Word Forms
Show Matching Lexemes