Dictionary
Dictionary
New!
Text Corpus
Corpus
Spellcheckers
Spellcheckers
Fonts
Fonts
Docs
Docs
About
About
English
հայերէն
русский
français
Deutsch
Türkçe
Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
Armenian
Arm
|
Armenian-English
Arm-Eng
|
English-Armenian
Eng-Arm
|
Armenian-French
Arm-Fre
|
French-Armenian
Fre-Arm
Dictionary
ԱՍՏՈՒԱԾ
(
աստուծոյ
,
ծոց
,
կամ
աստուածոց
),
աստուծոյ
,
աստուծու
,
աստծու
,
աստուածներ
(
փռիւգերէն
Sabasios
,
Sevadios
)
գոյական
1.
(
Փիլիսոփայական
)
Սուբյեկտիվ-իդէալիստական
փիլիսոփայութեան
ըմբռնումով
՝
մշտնջենաւոր
տիեզերական
զօրութիւն
,
նախասկիզբ
և
նախապատճառ
ամեն բանի
։
‣
Մատերիալիստական
փիլիսոփայութիւնն
առհասարակ
ժխտում է
աստուծու
գոյութիւնը
։
2.
Հեթանոսական
կրօններում
՝
բնութեան
որևէ
ուժը
կամ
նրա
մարմնացումը
,
որոնց
միջոցով
բացատրում էին
իրենց
համար
անհասկանալի
երեւոյթները
։
‣
Եգիպտացիք
պաշտում էին
իբրև
աստուած
արեգակը
՝
Օզիրիս
անունով
։
‣
Որմիզդը
բարի
արարածների
աստուածն
էր
,
Արհմնը
չարերի
։
‣
Պարսիկները
մեղադրում էին
հայերին
,
որ
նրանք
սպանել են
իրանց
աստուծուն
,
այսինքն
կրակը
ջուրն
են ածել
ու
հանգցրել
։
‣
Հեփեստոսը
յունաց
դիցաբանութեան
մէջ
ճարտարարուեստի
աստուածն
էր
,
Աթենասը
իմաստութեան
աստուածուհին
։
3.
Հեթանոսական
կրօններում
՝
բնութեան
որևէ
գաւառի
տէրը
՝
իշխողը
։
‣
Յունաց
դիցաբանութեան
մէջ
Զեւսը
երկնքի
և
երկրի
աստուածն
էր
,
Պոսիդոնը
ծովի
,
Պլուտոնը
ստորերկրեայ
աշխարհի
։
4.
Միաստուածեան
կրօններում
՝
գերագոյն
էակ
,
որ
ստեղծել է
երկինքն
ու
երկիրը
և
ամեն ինչ
նրանց
մէջ
և
խնամում է
նրանց
։
‣
Եբրայեցիք
Եհովա
էին կոչում
աստուծուն
,
մահմետականները
Ալլահ
։
5.
Փոխաբերաբար
Ինչ
որ
առարկայ
է
պաշտամունքի
,
կարեւորագոյն
բան
է
մէկի
համար
։
‣
Նա
աստուած
չունի
.
փողն
է
նրա
աստուածը
։
‣
Դուք
ձեր
հին
աստուածները
խորտակեցիք
,
այժմ
նոր
աստուածների
էք երկրպագում
։
‣ «
Բնութի՛ւն
,
դո՛ւ
ես
իմ
աստուածը
,
միայն
քեզ
եմ հնազանդում
»։
6.
Մտնում է
բազմաթիւ
ոճերի
մէջ
,
գրական
և
ժողովրդական
լեզուով
։ -
Derivatives
Աստուծով
1.
Եթէ
աստուած
աջողէ
։
2.
Յուսով եմ
,
յոյս
ունիմ
որ
կաջողի
։
Phrases
Աստուած գիտէ
(
Այս
իմաստով
գործածվում
է
նաեւ
սատանան գիտէ
,
Տե՛ս
Սատանայ
)։
Աստուած
գիտէ
թէ
ով
է
,
ինչ
է
,
ինչպիսին
է
,
ուր
է
,
ևն
―
1.
Յայտնի
չէ
,
թէ
ով
է
,
ինչ
,
ինչպիսի
,
ուր
և այլն
։
‣
Աստուած գիտէ
,
թէ
նրա
մէջ
ի՛նչ
գաղտնիք
է
թաքնված
։
2.
Ինչ-որ
վատ
բան
,
ինչ-որ
վատ
վարմունք
և այլն
(
դատապարտելով
)։
‣
Աստուած գիտէ
,
թէ
որտեղ
է թրեւ գալիս
։
‣
Աստուած գիտէ
,
թէ
ուր
է գնում
։
‣
Աստուած գիտէ
,
թէ
երբ
կվերադառնայ
։
‣
Աստուած գիտէ
,
թէ
ինչպիսի
մարդկանց
հետ
է
յարաբերութիւն
ունենում
։
Աստուած մի արասցէ
,
Աստուած ազատի
(
խօսակցական
)
Շատ
վատ
,
անհաճելի
,
վտանգաւոր
։
‣
Աստուած մի արասցէ
յիմարների
հետ
գործ
ունենալ
։
Աստուած այն հաւը չխօսեցնէ
,
Աստուած այն օրը չանէ
,
Աստուած այն օրը չտայ
,
Աստուած այն օրը չցուցնէ
Թող
չլուսանայ
այն
օրը
,
չլինի
այն
օրը
,
հեռու
մեզանից
այն
օրը
։
Աստուած հեռու անէ
,
Աստուած հեռու տանի
Քաւ լիցի
,
այդպէս
բան
ամենեւին
չկայ
։
Աստուած սիրես
1.
Եթէ
սիրում ես
աստծուն
։
2.
Ի՞նչ
ես ասում
,
մի՞թէ
այդ
ճշմարիտ
է
. (
երկրորդ
նշանակութեամբ
՝
արտասանվում է
բացագանչական
շեշտով
՝
աստուա՜ծ
սիրես
)։
Աստուած վկայ
Սովորական
երդումն
ի
հաստատութիւն
իւր
ասածի
ճշմարտութեան
։
Աստծու կրակ
ածական
1.
Չարաբարոյ
,
դաժան
,
անգութ
։
2.
Չարաճճի
,
անհանգիստ
։
Աստծու օրհնած
ածական
Օրինաւոր
,
բարի
,
առաքինի
։
Մեղայ աստծու
(
ասվում
է
միասին
՝
մեղայասծու
)
1.
Մեղաւոր
եմ
,
խոստովանում եմ
մեղքս
։
2.
Զարմանքի
և
ապշութեան
բացագանչութիւն
։
Source:
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
p. 264
New!
(beta)
Similar words
աստուած
Also search for "
ԱՍՏՎԱԾ
" in these imaged dictionaries:
Explanatory
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Thesaurus
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Western Armenian
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Neologisms
(2022)
New!
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
New!
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
New!
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
New!
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
New!
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Rhyming
(1976)
New!
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Word Structural
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Etymological
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Dialectal and Idiomatic
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Orthographic
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Classical Armenian
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Middle Armenian
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Early Modern Armenian
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Foreign word
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Names
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
New!
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
New!
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
New!
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
New!
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Place names
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Plant names
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Specialized
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
New!
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Abbreviations
(2021)
New!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
New!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Morphology Settings
Western Armenian
Eastern Armenian
Show Morphological Analysis for
Show Morphology Filters
Show Matching Word Forms
Show Matching Lexemes