Armenische Rechtschreibprüfung
Erhalten HySpell
 Wörterbuch
ԱՇԽԱՐՀ աշխարհի (աշխարհաց)
(հին պարսկերէն xšat’ra, տէրութիւն, հզօրութիւն, նոր պարսկերէն šahr, երկիր, պետութիւն)

գոյական
    1. Ինչ որ կայ տեսանելի և անտեսանելի՝ տարածութեան մէջ. տիեզերք, երկինք և երկիր և նրանց մէջ եղածը։
‣ (Կրօնական) Աշխարհի ստեղծագործութիւնը։
‣ (Կրօնական) Ըստ Աստուածաշնչի աւանդութեան՝ աշխարհն ստեղծված է վեց օրում։

Դարձուածքներ
Իմանալի աշխարհ
գոյական Անտեսանելի, մտքով ըմբռնելի աշխարհ։ Հակառակը՝ Տեսանելի աշխարհ։

    2. Երկնային մարմին, արեգակ, աստղ, մոլորակ, լուսին ևն։
‣ Միլիոնաւոր աշխարհներ շրջում են տիեզերական տարածութեան մէջ՝ ենթակայ միեւնոյն օրէնքներին։

    3. Երկիր, երկրագունդ։
‣ Ճանապարհորդութիւն աշխարհի շուրջը։
‣ Ուզում էր ամբողջ աշխարհը նուաճել։
‣ Աշխարհի հինգ մասերը։

Տեսակներ
Հին աշխարհներ
յոգնակի գոյական Ասիա, Եւրոպա, Ափրիկէ։

Նոր աշխարհներ
յոգնակի գոյական Ամերիկա, Ովկիանա։

    4. Երկրամաս՝ երկիր, որտեղ բնակում է որոշ ազգութիւն. պետութիւն։
‣ Հայոց աշխարհ։
‣ Պարսից աշխարհից դեսպան եկաւ։
‣ Ֆռանգների աշխարհում մեռաւ։
‣ Շատ աշխարհներ է տեսել։

    5. Մի առանձին գաւառ, նահանգ։
‣ Այրարատեան աշխարհ։
‣ Սիւնեաց աշխարհ։
‣ Մեր աշխարհի սովորութիւնն այսպէս է։

    6. Մարդկային սեռը, մարդիկ, բազմութիւն։
‣ Նրա անունը յայտնի է ամբողջ աշխարհին։
‣ Աշխարհի կարգն՝ օրէնքն այս է։
‣ Բոլոր աշխարհը անիծում է նրան։

    7. Կեանք՝ կենցաղավարութիւն, աշխարհային կարգ։
‣ Աշխարհ տեսած մարդ։
‣ Դու աշխարհը դեռ չես ճանաչում։
‣ Աշխարհի չարն ու բարին իմանալ։

    8. Աշխարհի վայելք, սէր, զուարճութիւն։
‣ Աշխարհը վայելել։

Բաղադրեալ Բայեր
Աշխարհ մտնել
չէզոք բայ Ամուսնանալ։

Դարձուածքներ
Աշխարհը դմակ՝ մարդը դանակ
(ասացուած), Ամեն մարդ աշխարհի վայելքներից ստանում է՝ որքան ոյժը պատում է. բացասական նշանակութեամբ։

    9. (Կրօնական) Ունայնութիւն աշխարհի, երկրային (հակադրութեամբ երկնայինի՝ հոգեւորի), վաղանցուկ կեանք։
‣ Աշխարհը ատել՝ սիրել։
‣ Աշխարհից հեռանալ՝ հրաժարվել։
‣ Նա աշխարհին չի պատկանում։

ածական
＋գաւառական նշանակութիւն 10. Մեծ քանակութեամբ, շատ, խել մի։
‣ Ինչո՞ւ էք բանթող արել, դեռ աշխարք օր կայ։
‣ Աշխարք (կամ աշխարքին, աշխրքին) գործ ունիմ, չգիտեմ ո՛ր մէկին հասնեմ։
‣ Ներսը դեռ աշխարք (աշխրքին) մարդ կայ։

Բաղադրեալ Բայեր
Աշխարհ գալ, Աշխարք գալ
չէզոք բայ Ծնվել։

Աշխարհ բերել
ներգործական բայ Ծնել։

Աշխարհի հետ գնալ
չէզոք բայ Հետեւել ուրիշների օրինակին, տիրող կարգերին։

Դարձուածքներ
Աշխարհ արժէ, Աշխարհք արժէ
Մեծ արժէք ունի։

Ենթալուսնեայ աշխարհ
գոյական Երկրագունդ, երկիր։

Հանդերձեալ աշխարհ
գոյական Ըստ քրիստոնէական կամ այլ կրօնների՝ մահից յետոյ սկսվող յաւիտենական կեանք։

Մութն աշխարհ
գոյական (հեքիաթներում) Ստորերկրեայ աշխարհ, անդունդ։

Մանրադիտական աշխարհ
գոյական Թագաւորութիւնը՝ ամբողջութիւնը այն մանր գոյացութիւնների, որոնց միայն մանրադիտակով կարելի է տեսնել։

Ներքին աշխարհ
գոյական Մարդու հոգեկան ապրումները՝ խոհերը, որոնք անմատչելի են արտաքուստ դիտողին։

Վերին աշխարհ
գոյական (Կրօնական) Երկնային՝ իմանալի աշխարհ։

Աշխարհից կուշտ, Աշխարհից աչքը կուշտ
ածական Ամեն բանով լիացած՝ յղփացած, որեւէ բանի անկարօտ։

Աշխարհքից անտեղեակ, Աշխարհքից բեխաբար
ածական Աչքը փակ, կեանքին (մանաւանդ սեռական կեանքին) անծանօթ։

Աշխարհ արարած, Արարած աշխարհ, Արարատ աշխարհ, Արար աշխարհ
գոյական Բոլոր աշխարհը, բոլոր մարդիկ, ամենքը։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 216
Neu!
(beta)
ՆՈՐ
ածական
    1. միայն հիմա ստեղծուած՝ պատրաստուած՝ արտադրուած, տակաւին չգործածուած՝ չօգտագործուած.

    2. անցեալին գոյութիւն չունեցած. նորաստեղծ, նորակառոյց.

    3. հիմա առաջին անգամ յայտնաբերուած՝ բացայայտուած. նորայայտ, նորագիւտ.

    4. անծանօթ, անսովոր, չլսուած, չեղած (բան).

    5. այն ինչ որ կը յաջորդէ ուրիշի մը նոյն բնութեամբ՝ պաշտօնով՝ դերով եւ այլն. օրինակ՝
‣ նոր տնօրէն մը ունեցանք.

    6. նախորդէն՝ նախկիններէն տարբեր.

    7. այս տարուան հունձքին՝ բերքին պատկանող.

    8. թարմութիւնը չկորսնցուցած.

    9. ըստ ժամանակի ոչ-հեռաւոր. այժմու, ներկայ.

    10. միջնադարուն յաջորդող դարաշրջանին՝ ժամանակաշրջանին յատուկ, այդ շրջանին տեղի ունեցած.

    11. միայն վերջերս կամ հիմա տնկուած՝ ցանուած՝ բուսած. նորատունկ, նորացան, նորածիլ.

    12. նոր սկսած՝ բացուած.

    13. եղածին վրայ վերջերս աւելցած՝ յայտնուած. օրինակ՝
‣ նոր աշակերտ.

    14. գործածուած, սակայն փայլքը՝ մաքրութիւնը պահած.

    15. անփորձ, սկսող, սկսնակ.

    16. թարմ.

գոյական
    17. նորայայտ՝ նորաստեղծ՝ նորագիւտ որեւէ բան.

    18. նորալուսին, մահիկ.

    19. եղունգի վրայ եղած՝ ելած սպիտակ փոքր նիշ՝ նշան.

մակբայ
    20. նորէն, դարձեալ, կրկին.

շաղկապ
    21. յետոյ, ապա:

Բաղադրեալ Բայեր
Նոր էջ բանալ
ներգործական բայ
    1. մոռնալ անցեալի ժխտական պատահարները՝ յանցանքները եւ նոր կեանքի սկսիլ.
    2. որեւէ բնագաւառի մէջ նոր հանգրուան՝ դարաշրջան սկսիլ։

Դարձուածքներ
Նոր աշխարհ
    1. Ամերիկա (առաւելաբար՝ Միացեալ Նահանգները).
    2. անծանօթ տեղ՝ միջավայր՝ բնագաւառ:

Նոր ընթացք
    1. վարքի՝ վարմունքի փոփոխութիւն.
    2. երկրի մը տնտեսական, վարչական եւ քաղաքական ուղղութեան շրջադարձ՝ կտրուկ փոփոխութիւն:

Նոր ի նորոյ
ամբողջովին նոր։

Նոր խօսք՝
    1. չլսուած խօսք՝ տեսակէտ.
    2. որեւէ բնագաւառի մէջ վերջին նուաճում՝ յայտնագործութիւն՝ ստեղծագործութիւն եւ այլն։

Նոր Կտակարան
Աստուածաշունչի քրիստոնէական (յետ-հրէական) մասը, որ կը պարունակէ Աւետարանը, Գործք Առաքելոցը եւ Առաքելական Թուղթերը (նամակներ)։

Նոր հայերէն
աշխարհաբար։

Նոր տարի
    1. Յունուար 1ի օրը, իբրեւ սկսող տարուան առաջին՝ տօնական օր.
    2. առհասարակ սկսող տարին:

Նոր տող
տողագլուխ, նորատող, նոր պարբերութիւն:

Նոր տոմար
1582 թուականին՝ Կաթողիկէ եկեղեցիին կողմէ հաստատուած տոմար (Գրիգորեան տոմար), որ փոխարինեց հին՝ Յուլեան տոմարը։ Այսօր, նոր տոմարին տարբերութիւնը հիճէն 13 օր է։ Հայց. եկեղեցին նոր տոմարը վերջնականապէս որդեգրեց 1924ին։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1724
Neu!
(beta)
Auch für das Wort "Նոր աշխարհ" Suche in diesen Wörterbüchern:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenisch wörterbuch besteht aus 17.718 wörter
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Deutsch
Նայիրի / Nayiri.com